Informacje o wydaniu GNOME 2.14

Tak jak mechanicy tuningują samochody, tak najzdolniejsi z naszych programistów dążyli do takiego poprawienia działania elementów GNOME, aby pracowały tak wydajnie jak to tylko możliwe. Kilka ważnych składników środowiska GNOME pracuje teraz znacznie szybciej, między innymi renderowanie tekstu, przydzielanie pamięci i wiele innych programów. Na przyspieszeniu renderowania czcionek i przydzielania pamięci skorzystają wszystkie aplikacje, używające bibliotek GNOME i GTK+, bez potrzeby ponownej kompilacji.

Niektórym programom poświęcono szczególną uwagę, aby upewnić się, że działają z najwyższą możliwą wydajnością. GNOME Terminal, emulator terminala dla środowiska GNOME, został zoptymalizowany w kilku kierunkach, dzięki czemu jest obecnie szybszy i jednocześnie zajmuje mniej pamięci operacyjnej. Przeglądarka dzienników systemowych GNOME uruchamia się nawet 20 razy szybciej niż jej poprzednia wersja.

Rysunek 1 Porównanie wydajności GNOME Terminal między wersją GNOME 2.12 a GNOME 2.14. Podany czas jest czasem potrzebnym na wyświetlenie na ekranie listy wszystkich angielskiego słów.

Rysunek 2 Porównanie wydajności przeglądarki dzienników systemowych między wersją GNOME 2.12 a GNOME 2.14. Podany czas jest czasem potrzebnym na uruchomienie programu i wczytanie pliku dziennika o rozmiarze 2,9 MB.

Nautilus, menedżer plików GNOME, jest obecnie wyposażony w skuteczną wyszukiwarkę, dostępną na pulpicie lub oknie przeglądarki pod skrótem klawiszowym (Ctrl-F).

Rysunek 3 Wyszukiwanie w Nautilusie

Parametry wyszukiwania mogą być łatwo modyfikowane, a nawet zapisywane w folderze lub na pulpicie. Zapisane parametry mogą być później otwierane tak, jak zwykłe foldery.

Jeżeli zainstalowana jest wyszukiwarka Beagle, Nautilus użyje jej, aby skorzystać z szybszego i bardziej kontekstowego wyszukiwania.

Przeglądarka dokumentacji GNOME także zawiera nowe funkcje wyszukiwania plików pomocy i dokumentów zainstalowanych na twoim komputerze. Obecnie ma dostęp zarówno do GNU Info, jak i do tradycyjnych stron podręczników Uniksa, przez co możliwe jest szybkie przeszukiwanie większości z dostępnej w systemie dokumentacji.

Rysunek 4 Przeszukiwanie plików pomocy, przeglądanie plików GNU Info i stron man

Tak jak w przypadku menedżera plików, w systemach z zainstalowanym Beagle będzie możliwe szybsze i dokładniejsze wyszukiwanie dokumentacji.

Ekiga jest klientem VoIP dla GNOME, wcześniej znanym pod nazwą GNOME Meeting. Ekiga obsługuje zarówno protokół SIP, jak i H323. SIP jest powszechnie znanym protokołem, używanym w Google Talk, Asterisk oraz wielu innych klientach i urządzeniach VoIP, i jest nowością w programie Ekiga. H323 jest starszym protokołem komunikacyjnym, używanym w Microsoft Netmeeting oraz w niektórych urządzeniach komunikacyjnych.

Ekiga używa także funkcji STUN, aby umożliwić komunikację z klientami będącymi za różnymi zaporami sieciowymi, włącznie z tymi z funkcją translacji adresów (NAT). Oznacza to, że możesz używać Ekigi do odbierania i nawiązywania połączeń, bez potrzeby posiadania publicznego adresu IP czy też przekierowywania portów.

Rysunek 5 Nawiązywanie połączenia SIP za pomocą Ekigi

Użytkownicy mogą także założyć sobie konto na Ekiga.net, aby otrzymać adres SIP, który umożliwi im nawiązywanie i odbieranie połączeń z dowolnego miejsca w Internecie.

Do Metacity dodano kilka nowych funkcji w celu usprawnienia zarządzania oknami. Ramki okien mają teraz właściwość przyciągania, dzięki czemu możliwe jest łatwe układanie okien obok siebie. Poprawiono także wsparcie dla systemów wielomonitorowych. Metacity będzie teraz próbować tak rozmieszczać okna na wyświetlaczach, aby nie wychodziły poza obszar jednego z monitorów.

Aby ułatwić życie administratorom i użytkownikom, którzy korzystają z wielu komputerów za pomocą jednego serwera X, Metacity będzie wyświetlać nazwę zdalnej maszyny w tytule okna aplikacji. Jest to szczególnie użyteczne w przypadku zmian ustawień komputera, jeżeli chcemy mieć pewność, że dotyczą one konkretnego zdalnego hosta.

Rysunek 6 Dwa identyczne okna uruchomione lokalnie i zdalnie

Nowością w GNOME jest Deskbar. Doświadczeni użytkownicy oraz zwolennicy starego panelowego wiersza poleceń, z pewnością docenią niezwykle wszechstronny i łatwy w użyciu zamiennik. Deskbar używa wtyczek (napisanych w Pythonie), aby umożliwić wyszukiwanie plików, folderów, zakładek. kontaktów i wielu innych. Deskbar może także używać funkcji wyszukiwania na żywo dostępnego w Google Live, Yahoo i Beagle.

Rysunek 7 Wyszukiwanie wyrażenia 'net'

Deskbar może być umieszczony zarówno w zwykłym panelu, jak i w panelu pionowym. Aby rozpocząć wyszukiwanie, wystarczy nacisnąć (Alt-F3) i wpisać wyrażenie. Można także przeglądać i przeszukiwać historię poleceń.

Wiele nowych poprawek wprowadzono do systemu logowania (GDM). Poprawa wydajności GNOME nie ominęła także tego elementu środowiska. Z poziomu ekranu logowania dostępny jest też usprawniony przycisk "Opcje", który umożliwia szybki dostęp do wielu parametrów systemu logowania. Poprawiono też ustawienia zabezpieczeń, dzięki czemu użytkownicy mogą łatwo i bezpiecznie łączyć się ze zdalnymi serwerami X.

Rysunek 8 Dzięki reorganizacji okna preferencji ekranu logowania, zmiana ustawień GDM jest jeszcze łatwiejsza

Uwaga: Lokalizacja pliku z konfiguracją GDM została zmieniona z /etc/gdm/gdm.conf na /etc/gdm/custom.conf. Więcej informacji znaleźć można na stronie Projektu GDM.

GNOME 2.14 zawiera obsługę szybkiego przełączania użytkowników. Zarówno okno wylogowania, jak i ekran odblokowania sesji posiadają opcję przełączenia użytkownika. Na panelu można umieścić menu, pozwalające na szybki dostęp do przełączania użytkowników.

Rysunek 9 Szybkie przełączanie użytkownika z poziomu panelu

Rysunek 10 Przełączanie użytkownika z zablokowanej sesji

Nowością w Evolution 2.6 są współdzielone poprzez CalDAV kalendarze. CalDAV jest protokołem używanym przez kilka serwerów pracy grupowej, między innymi przez darmowy serwer Hula.

Rysunek 11 Przeglądanie współdzielonego kalendarza pobranego z Hula

Przeglądarka internetowa Epiphany kontynuuje swoją misję ułatwiania przeglądania stron WWW. Nowością w tym wydaniu jest automatyczne tworzenie hierarchii zakładek. Funkcja ta znacznie zmniejsza trudności w utrzymywaniu dużych kolekcji zakładek, przy jednoczesnym zachowaniu poprzedniego sposobu zarządzania zakładkami za pomocą podziału na tematy.

Rysunek 12 Usprawnione zarządzanie zakładkami i arkuszami stylów

W tej wersji możliwe jest także definiowania własnych arkuszy stylów, zapewniając lepszą dostępność i kontrolę nad sposobem prezentowania stron. Za kulisami Epiphany może teraz używać Firefoksa, Mozilli lub XULRunnera jako swojego zaplecza. Jeśli używasz Menedżera sieci, Epiphany będzie mógł automatycznie wykryć ustawienia sieci.

Gedit nadal jest prostym w użyciu edytorem tekstu, który jednocześnie posiada wszystkie funkcje niezbędne do pisania programów i stron internetowych. Nowe funkcje w Gedit 2.14 to między innymi poprawiona obsługa jednoczesnej edycji wielu dokumentów oraz możliwość zapisywania plików przez sieć. Przykładowo, Gedit umożliwia teraz jednoczesne przeglądanie i modyfikowanie dokumentów z katalogów SFTP, FTP i WebDAV. Usprawniono też wyróżnianie elementów składni HTML, PHP, PSP i wielu innych. Dzięki tym zmianom, Gedit jest wszechstronnym edytorem tekstu, który poradzi sobie z każdym zadaniem użytkownika.

Rysunek 13 Gedit może z łatwością redagować wiele dokumentów jednocześnie, otwierając i zapisując je lokalnie lub przez sieć

Nowością jest także możliwość pisania wtyczek do Gedita w języku Python. Pomaga to w łatwym rozszerzaniu funkcjonalności tego edytora, nawet jeżeli nie jesteś dobry w programowaniu. Niektóre z użytecznych rozszerzeń to możliwość uruchamiania zewnętrznych poleceń, obsługa uzupełniania tekstu oparta na znacznikach oraz interaktywna konsola Pythona.

Rysunek 14 Lista wtyczek oraz okno właściwości jednej z nich

Przeglądarka obrazów GNOME ma nowy pasek narzędziowy. Teraz gdy otworzysz obraz, będziesz mógł z łatwością obejrzeć pozostałe obrazy z tego samego katalogu.

Rysunek 15 Łatwe przeglądanie obrazów z tego samego katalogu

GNOME posiada teraz zintegrowany wygaszacz ekranu. Wygaszacz ekranu GNOME może korzystać z wielu dodatkowych funkcji z Xscreensavera, a także posiada wiele własnych, niedostępnych w Xscreensaverze. Aplikacje, które uwzględniają obecność wygaszacza ekranu GNOME, będą mogły komunikować się z nim, aby ustalać takie opcje jak "nie uruchamiaj wygaszacza". Okno dialogowe zablokowanego ekranu może być teraz przetłumaczone na inne języki.

Rysunek 16 Konfiguracja właściwości Wygaszacza ekranu GNOME

Użytkownicy będą mogli nadal używać Xscreensavera, ale powinni zajrzeć do dokumentacji swojej dystrybucji, aby dowiedzieć się jak to zrobić.

GNOME 2.14 używa technologii GStreamer 0.10. Biblioteka do obsługi multimediów GStreamer jest potężnym i rozszerzalnym systemem dźwięku i obrazu, używanym w środowiskach graficznych na platformie Linux i UNIX, a także w urządzeniach wbudowanych. Najnowsza wersja GStreamera jest szybsza i stabilniejsza od swoich poprzedników. Poprawiono wiele problemów związanych z synchronizacją dźwięku i obrazu, a także tych dotyczących wielowątkowości i dynamicznej obsługi wtyczek. Więcej o bibliotece GStreamer dowiesz się na witrynie GStreamera.

Wszystkie aplikacje multimedialne dostarczane wraz z GNOME, w tym Totem i Sound Juicer, zostały zaktualizowane tak, aby korzystały z najnowszej wersji GStreamera.

GStreamer 0.10 pozwala także na skorzystanie z wtyczek pisanych przez niezależnych dostawców. Dzięki temu możliwe jest użycie licencjonowanych kodeków, w przypadku gdy otwarte odpowiedniki nie są dostępne (np. z powodów prawnych). Mogą to być wtyczki dekodujące AC3, WMA, MP3 i inne. Licencjonowana i jednocześnie darmowa wtyczka do MP3 jest już dostępna dzięki firmie Fluendo, która od dawna wspiera rozwój GStreamera.

GNOME szczyci się łatwością konfiguracji i czytelnymi dla użytkownika opcjami, zachowując jednocześnie dużą elastyczność. Kilka elementów panelu sterowania GNOME zostało dopracowanych, tak abyś mógł jeszcze łatwiej dostosować środowisko graficzne do swoich potrzeb.

Rysunek 17 Ustaw domyślne aplikacje przez wybór z listy lub podając polecenie.

Rysunek 18 Wybierz z listy dostępnych dźwięków lub wskaż plik na dysku.

Pessulus jest programem, który umożliwia administratorom łatwe blokowanie możliwości modyfikowania niektórych ustawień środowiska GNOME. Aplikacja ta z pewnością przyda się w dużych firmach i kawiarenkach internetowych. Funkcjonalność Pessulusa od dawna jest dostępna w GNOME, jednakże dopiero ten program sprawia, że jej użycie jest znacznie łatwiejsze.

Rysunek 19 Blokowanie możliwości wyłączenia komputera przez zwykłego użytkownika

Niektóre z funkcji, które mogą zostać zablokowane:

Sabayon pozwala administratorom na ustawianie profili użytkowników wewnątrz interaktywnej sesji GNOME. Przy tworzeniu bądź edycji profilu użytkownika, tworzona jest zagnieżdżona sesja GNOME, w której administrator może zmieniać dowolne parametry GConf, tak samo jak w zwyczajnej sesji GNOME.

Rysunek 20 Modyfikowanie profilu użytkownika za pomocą Sabayon

Wewnątrz zagnieżdżonego okna administrator może utworzyć spersonalizowane profile, w oparciu na funkcjach pracowników (np. recepcjonista, programista, pracownik działu kadr itp.) Profile te mogą być następnie zapisane i z łatwością zastosowane na wielu komputerach. Profile mogą być także modyfikowane i dostosowywane do potrzeb, a dzięki ich scentralizowaniu ułatwiają administrowanie całym systemem.

Od wersji 2.10 GLib, mechanizm przydziału pamięci GSlice zastąpił starszy GMemChunk oraz API GTrashStack. GSlice jest bardzo podobny do mechanizmu znanego z jądra systemu GNU/Linux i umożliwia szybkie i wydajne przydzielanie pamięci dla niewielkich struktur (takich jak np. elementy GList, struktury GtkWindow). GSlice nie posiada narzutu związanego z blokowaniem, przez co jest znacznie szybszy w aplikacjach wielowątkowych.

Rysunek 21 Porównanie wydajności w przydzielaniu i zwalnianiu 1 miliona elementów listy GList przy użyciu 1 (czerwony), 5 (żółty), 10 (zielony) i 20 (niebieski) wątków

GMemChunk został przebudowany tak, aby korzystał z GSlice. Pomimo tego, API GMemChunk jest uznawane za przestarzałe.

Aby przydzielić pamięć korzystając z GSlice, użyj wywołania g_slice_new (MojaStruktura);, które zwróci wskaźnik (ptr). Aby zwolnić pamięć przydzieloną przez GSlice, użyj funkcji g_slice_free (MojaStruktura, ptr);.

GSlice używa skalowalnej, oddzielnej dla każdego wątku pamięci podręcznej, przechowującej fragmenty (ang. slices) o różnych wielkościach. Do przydzielania większych obszarów pamięci, GSlice automatycznie użyje funkcji g_malloc, a więc programista nie musi już samodzielnie wybierać najwydajniejszego mechanizmu.

Najnowsza wersja GNOME pozwala programistom na rejestrowanie swoich programów tak, aby były uruchamiane przy starcie GNOME. Aby to zrobić, wystarczy umieścić plik .desktop w katalogu $prefix/share/gnome/autostart/, /etc/xdg/autostart/ lub ~/.config/autostart/. Jeżeli chcesz zarejestrować usługę z jednoczesnym wyłączeniem automatycznego uruchamiania, możesz ustawić właściwość X-GNOME-autostart-enabled = False.

Zastrzeżenia odnośnie rejestrowania usług tą metodą: